Wypadnięcie macicy (prolapsus Uteri). Wypadnięcie macicy jest jakby wyższym stopniem jej obniżenia. Przemieszczenie to polega na wysunięciu się jej przed szparę sromową i to albo częściowo (prolapsus Uteri incompletus), albo w całości wraz z dnem (prolapsus uteri completus).
W przypadkach niezupełnego wypadnięcia macicy zwykle tylko jej szyjka wysuwa się przed szparę sromową, dno natomiast pozostaje w dawnej wysokości, w obrębie miednicy małej, lub też tylko nieznacznie się obniża. Jest to możliwe jedynie dzięki wydłużeniu się macicy (prolapsus Uteri incompletus cum elongatione). Wydłużenie się szyjki następuje wskutek uciśnięcia jej przez mięśnie tworzące szczelinę płciową jeszcze przed wyparciem jej przez wrota „przepuklinowe“. Czasami może ona ulegać również przerostowi z powodu przekrwienia biernego.
Inną postacią niezupełnego wypadnięcia macicy jest tego rodzaju jej obsunięcie się w dół, w którym przed szparą sromową znajduje się tylko szyjka, a trzon macicy wprawdzie obniżył się, lecz nie zdążył jeszcze przejść przez szczelinę płciową.
W tych przypadkach nie ma mowy o wydłużeniu się macicy, a tylko o niezupełnym jeszcze obsunięciu się jej trzonu (prolapsus uteri incompletus sine elongatione). Wspomniane poprzednio najrozmaitsze postacie obniżenia się i wypadania pochwy i macicy, a także pęcherza moczowego i odbytnicy, mogą łączyć się z sobą i dawać rozmaite obrazy kliniczne. W zasadzie rozróżniamy następujące postacie wypadnięcia pochwy i macicy:
