Można ustalić schemat powstawania zmian morfologicznych w ślimaku, będących wynikiem ototoksycznego działania antybiotyków [22, 31, 38, 68], Jako pierwsze ulegają uszkodzeniu komórki rzęsate zewnętrzne zakrętu podstawowego, które są bardzo wrażliwe na działanie także innych czynników uszkadzających, np. urazu lub niedotlenienia (ryc. 29.1). Uszkodzenie tych komórek, przy dalszym podawaniu antybiotyku, obejmuje zakręty wyższe i przesuwa się w kierunku szczytu ślimaka. Degeneracja komórek rzęsatych wewnętrznych postępuje w przeciwnym kierunku od szczytu do podstawy ślimaka i następuje zawsze po uszkodzeniu komórek zewnętrznych.
Ta wyraźna różnica wrażliwości na działanie ototoksyczne komórek rzę- satych zewnętrznych i wewnętrznych nie jest jeszcze wyjaśniona niewątpliwie pewne znaczenie ma różnica w ilości i rodzaju zakończeń nerwowych, znajdujących się u podstawy tych komórek. Nie wyjaśniono natomiast zupełnie przyczyny większej wrażliwości komórek rzęsatych wewnętrznych w szczycie ślimaka w porównaniu z tymi komórkami w zakręcie podstawnym. Degeneracja włókien i zakończeń nerwowych następuje już po zniszczeniu komórek zmysłowych i nigdy jej nie wyprzedza {31].
Bardzo istotnym uzupełnieniem badań morfologicznych stały się wyniki badań elektrofizjologicznych, które wykazały zmniejszenie się lub brak potencjałów mikrofonicznych i potencjału czynnościowego nerwu ślimakowego pod wpływem ototoksycznych antybiotyków [1, 2],
