Badanie bakteriologiczne ułatwia w dużym stopniu stwierdzenie, czy wydzielina pochwy jest kowego, zawiera u kobiety zdrowej wyłącznie laseczniki pochwowe Dóderleina, Gram-dodatnie prątki rozmaitej długości, które wytwarzają kwas mlekowy z glikogenu rozpadłych komórek nabłonkowych śluzówki. Bakterie Dóderieina, glikogen i kwas mlekowy odgrywają dużą rolę w procesie chroniącym pochwę przed zakażeniem. Ten proces samoistnego oczyszczania się pochwy sprawia, że drobnoustroje chorobotwórcze, nawet w razie wtargnięcia ich tą drogą do organizmu, zostają unieszkodliwione, a działanie ich unicestwione.
Jeśli jednak w pewnych warunkach samoobrona pochwy przed zakażeniem okazuje się niedostateczna Lub zarazki szczególnie zjadliwe, możliwe jest powstawanie procesów zapalnych, które szerzyć się mogą z pochwy na rozmaite odcinki dróg rodnych drogą wstępującą.
Nie ulega wątpliwości, że osłabienie siły obronnej pochwy przed zakażeniem spowodowane jest głównie zmniejszeniem się zawartości kwasu mlekowego w jej wydzielinie, wskutek zmniejszenia się ilości glikogenu lub wskutek domieszki obfitszej, a zasadowo oddziałującej wydzieliny z jamy macicy (także i moczu w przypadkach przetok).
W tych warunkach następuje zmiana flory bakteryjnej pochwy. W wydzielinie jej stwierdzamy wówczas obok bakteryj Dóderleina najrozmaitsze gatunki zarazków, które przedostały się z zewnątrz. Zależnie od rodzaju spotykanych w pochwie drobnoustrojów rozróżniamy dziś kilka postaci „czystości“ pochwy.
Badanie bakteriologiczne wydzieliny pochwy ma jednak małe znaczenie praktyczne, umożliwia ono bowiem tylko ocenę sprawności sił obronnych przed zakażeniem, jakimi narząd ten z natury rozporządza. Nie ulega bowiem wątpliwości, że spotykane niejednokrotnie najrozmaitsze zarazki rozwijać się mogą na zupełnie zdrowej śluzówce pochwy, nie wywołując żadnych procesów chorobowych. Obecność najrozmaitszych gatunków tych bakteryj u zupełnie zdrosvych i nie cierpiących na upławy kobiet jest w wielu przypadkach zastanawiająca.
