Działanie sulfanilamidów polega z jednej strony na zwiększeniu właściwości obronnych ustroju wskutek pobudzenia tkanek do wzmożonej obrony przed zakażeniem dwoinkami rzeżączki, z drugiej – na osłabieniu gor.okoków (zahamowaniu ich wzrostu). Z tych względów dodatni wynik leczenia rzeżączki tym sposobem uzależniony jest od pewnych warunków anatomicznych, które umożliwiają przedostanie się sulfanilamidów w odpowiednim „stężeniu“ do miejsca, gdzie te mają działać na drobnoustroje chorobotwórcze, a także od odpowiedniego stanu samych tkanek, które muszą być zdolne do zmobilizowania środków obronnych, koniecznych do zwalczenia zakażenia. I tak otorbione guzy zapalne (np. przydatków macicy) oraz przewlekłe stary zapalne przymacicza są często odporne na leczenie sulfan ił amidami ze względu na utrudnione wchłanianie tego leku lub poważne, miejscowe zmiany anatomiczne, które powstały już przed zastosowaniem tego rodzaju chemoterapii. Trzeba się również liczyć, jak już wyżej wspomniano, z odpornością pewnych szczepów gonokoków na związki sulfanilamidowe. W tych wszystkich przypadkach doustne chemolecznictwo nie może być metodą wyłączną.„
Podobne właściwości, jak związki sulfanilamidowe, które działają na tak zasadniczą funkcję życiową bakterii, jak ich rozmnażanie się – posiadają również ciała wytwarzane przez same drobnoustroje, grzybki itp. Ciała te wprowadzono do lecznictwa w czasie ostatniej wojny światowej i to z doskonałym skutkiem. Powszechne zastosowanie – także w terapii rz.eżączki – znalazła penicylina, wytwarzana przez pleśń (Pénicillium noiatum).
