Powstawaniu ropniaka jajowodu towarzyszą częste zmiany zapalne w narządach sąsiednich, co prowadzi w następstwie do wytworzenia się zrostów łącznotkanko- wych między jajowodem i jego otoczeniem, do unieruchomienia jajowodu i zlepienia się jego z jajnikiem w jedną całość. Treść ropniaka dzięki brakowi połączenia z ogniskami zakażenia może po pewnym czasie ulec wyjałowieniu, a sama ropa, zrazu gęsta – zmienia się w płyn surowiczo-ropny. Jest rzeczą zrozumiałą, że opisane zmiany powodują zniekształcenie jajowodu i jego przemianę w twór o wyglądzie zbliżonym do kulistego lub jajowatego, który badaniem oburęcznym wyczuwa się jako guz.
Wodniak jajowodu (hydrosalpinx serosa) ma również etiologię zapalną. Przyczyną jego powstania jest zamknięcie bańki jajowodu i zastój wydzieliny wskutek zwyczajnego nieżytu trąbki. Nigdy nie tworzy się on z ropniaka jajowodu (Gromadzki). Nie jest wyłączone, że torbiele jajowodowe, o zawartości surowiczej, określane czasem mianem „puchliny jajowodowej“, powstają nie tylko w następstwie zakażenia (najczęściej dwoinkami rzeżączki), lecz także w wyniku zaburzeń krążenia. Zawartość surowicza może się wydostać od czasu do czasu przez ujście maciczne trąbki na zewnątrz w takich ilościach, z jakimi nie spotykamy się w zwy- czajnych upławach, dając obraz tzw. hydrops tubae prcfluens. W okresach’, które przypadają bezpośrednio po wydaleniu pewnych ilości płynu z jajowodu, objętość guza znacznie się zmniejsza.
Torbiel jajowodowa może również zawierać krew (haematosalpinx – ryc, 124).
