Poza mechanizmami związanymi z powstawaniem odruchów warunkowych, które – aby zamienić się w stereotyp – muszą być powtarzane, gdyż w ten sposób utrwalają się, na rozwój emocjonalno-seksualny wpływa też zjawisko tmprinting, czyli jednorazowego przeżycia, pozostawiającego po sobie trwały ślad w psychice. Zjawisko to nie zostało jeszcze dostatecznie przebadane. Wiadomo jednak, że poprzez imprinting może u chłopca dojść do trwałej fiksacji konkretnego obrazu sytuacji, w której doświadcza on pierwszych silniejszych stanów pobudzenia seksualnego.
A więc powstające skojarzenia odruchowo-warunkowe są tak silne, że nie wymagają wzmocnienia przez powtarzanie ich, aby utrzymać się przez okres całego życia człowieka i determinować jego reakcje emocjonalno-seksualne.
Na rozwój potrzeby seksualnej duży wpływ wywierają pozaseksualne cechy osobowości, m.in. dlatego, że w rozwoju osobniczym tworzą się one wcześniej. Rozwijają się już od urodzenia i przed okresem dojrzewania osiągają określony (chociaż zwykle niepełny) stopień swojej dojrzałości. Nakładają się na nie wzmagające się na sile w okresie dojrzewania potrzeby seksualne. W zależności od tego, jakie wartości reprezentują cechy osobowości, na które „nakładają” się napięcia seksualne, człowiek zachowuje się w określony sposób w życiu seksualnym. Hamulce rozumowo-uczuciowe (uczuciowość wyższa, intelektualizowana) kształtowane są w procesie wychowania już od najwcześniejszych lat. Jeśli są one dobrze rozwinięte, to już w okresie dojrzewania rozwijające się i wzrastające na sile potrzeby seksualne łatwiej zostają im podporządkowane, co ułatwia zachowanie harmonijnego i dynamicznego rozwoju emocjonalno-seksualnego w ramach całokształtu rozwoju osobowości. Jeśli hamulce te rozwinięte są słabo, wówczas potrzeby seksualne łatwiej mogą „podporządkować sobie” pozaseksualne sfery osobowości i określać dalsze kierunki rozwoju osobowości. Hamulce te na ogół są silniejsze u dziewcząt niż u chłopców. W rozwoju osobniczym człowieka następuje ustawiczne wzajemne oddziaływanie sfer pozaseksualnych osobowości oraz sfery emocjonalno-seksualnej. Najpierw rozwijają się pozaseksualne cechy osobowości i tworzą jak gdyby ramy, w których rozwija się seksualność, po czym – od okresu dojrzewania – ona sama z kolei przyczynia się do dalszego kształtowania rozwijającej się osobowości.
