Objawy kliniczne nieżytu szyjki macicy, zaznaczające się najwybitniej w przypadkach zakażenia rzeźączkowego, są bardzo różne i żaden z nich nie zasługuje na nazwę swoistego dla tego właśnie schorzenia. W okresie ostrym dochodzi zazwyczaj do podniesienia się ciepłoty ciała, obrzęku i rozpulchnienia części pochwowej oraz wytwarzania się ropnej, żółtawej wydzieliny, która zasłania we wzierniku ujście kanału szyjki. Upławy jako objaw nieżytu szyjki utrzymują się stale, jakkolwiek w okresie przewlekłym mają charakter śluzoworopnych lub śluzowych. W okresie przewlekłym bardzo często stwierdzamy istnienie wokół ujścia zewnętrznego kanału szyjki macicy czerwonawej plamy, tzw. nadżerki (erosiocatarrhalis vel simplex), w której obrębie widać czasem jakby drobne brodaweczki (erosio papillaris) lub pęcherzyki (erosio follicularis). Plama ta odpowiada części błony śluzowej, pokrytej przez nabłonek jednowarstwowy plaski, jak to jest w warunkach prawidłowych (ryc. 118 a, b).
Powodem wyparcia tego ostatniego przez nabłonek wałeczkowy, właściwy kanałowi szyjki macicy, jest najprawdopodobniej bodziec zapalny. Z biegiem czasu dochodzi do zgrubienia i stwardnienia części pochwowej z powodu zmian zapalnych, obejmujących także podłoże mięśniowe, co może spowodować w następstwie bolesne miesiączkowanie i niepłodność.
Podane poprzednio nazwy rozmaitych postaci nadżerki części pochwowej (erosio simplex, erosio papillaris, erosio follicularis) określają właściwie różne okresy tego samego procesu chorobowego. Postacie nadżerki brodawkowatej (erosio papillaris) i mieszkowej (erosio follicularis Del glandularis) różnią się między sobą tylko wielkością gruczołów tworzących wspomniane wyniosłości, a dochodzących do powierzchni części pochwowej.
